Bakır(Cu) Elementi Nedir? Merak Edilenler

Bakır, sembolü Cu ve atom numarası 29 olan bir kimyasal elementtir. Mükemmel elektrik iletkenliğine sahip dövülebilir bir metal olup genellikle elektrik tesisatları, tesisat ve çeşitli endüstriyel uygulamalar için kullanılır.

Bakır, ısı ve elektrik iletkeni olarak yapı malzemelerinde, çeşitli metal alaşımların bileşiminde, kuyumculukta, denizcilik donanımı ve madeni para yapımında kullanılır. Bakırın yoğunluğu 8,96 g/cm³’tür ve ergime noktası 1083°C’dir.

Bakır doğada çeşitli mineraller içinde bulunur ve bu mineraller metalin önemli kaynaklarıdır.

Bazı yaygın bakır mineralleri şunları içerir:

1. Kalcopyrite (CuFeS2): Bu, en önemli bakır cevher mineralidir ve bakırın başlıca kaynağıdır.

İlginizi Çekebilir

Bakır Resimleri – Galeri

Bakır(Cu) Mineralin Faydaları Nelerdir?

2. Bornit (Cu5FeS4): Göz alıcı renkleri nedeniyle “tavuskuşu cevheri” olarak da bilinen bornit, başka bir önemli bakır cevheridir.

3. Malakit (Cu2CO3(OH)2): Malakit, sıklıkla dekoratif taş olarak kullanılan canlı yeşil bir mineraldir. Bu, birincil bakır cevherlerinin hava şartlarına maruz kalması sonucu oluşan ikincil bir bakır mineralidir.

4. Azurit (2CuCO3 · Cu(OH)2): Azurit, bakır cevherlerinin oksitlenmiş bölgelerinde bulunan bir diğer ikincil bakır mineralidir ve derin mavi bir renge sahiptir.

5. Küprit (Cu2O): Küprit, kırmızı bir bakır oksit mineralidir ve genellikle bakır yataklarının oksitlenmiş bölgelerinde bulunur.

Bakırın Tarihçesi

Bakır, insanlık tarihinin erken dönemlerinden itibaren kullanılan önemli bir metaldir. Bakırın tarihi, birçok medeniyetin gelişimi ve ilerlemesiyle iç içe geçmiştir.

Bakırın tarihçesine dair önemli dönemlere ve olaylara kısa bir göz atış:

· İlk Kullanım (M.Ö. 9000 – 6000): İnsanlar, bakırı ilk keşfettiklerinde genellikle doğada serbest halde bulunan bakır nugget’larını ve bakır oksitleri gibi basit cevherleri kullanıyorlardı. Bu dönemde bakır, temel gereçlerin yapımında ve avcılık araçlarının yapımında kullanılıyordu.

· Bakır Çağı (M.Ö. 4500 – 3300): İnsanlık, bakırı eritip şekillendirebilen bir metal olarak kullanmaya başladığında, Bakır Çağı başlamış oldu. Bu dönemde bakır, araç-gereç ve silah yapımında kullanılırken, taş aletlerin yerini almaya başladı.

· Bakır ve Kalay Alaşımları – Tunç Çağı (M.Ö. 3300 – 1200): İnsanlar, bakırın özelliklerini geliştirmek amacıyla kalay ile alaşımlar yapmaya başladılar. Bu bakır-kalay alaşımları, tunç adı verilen daha dayanıklı ve kullanışlı malzemelerin üretilmesini sağladı. Bu dönemde tunç, bronz olarak da adlandırılır, araç-gereçlerin ve silahların yapımında yaygın olarak kullanıldı.

· Demir Çağı (M.Ö. 1200 – MS 1): Bakır ve tunçun yanı sıra demirin de kullanılmaya başlamasıyla Demir Çağı başladı. Demir, bakır ve tunç gibi yaygın olarak bulunan bir metal olmadığı için, demir üretimi ve demir nesnelerin kullanımı birçok medeniyette önemli bir dönemeçtir.

· Antik ve Orta Çağlar: Bakır ve bakır alaşımları, antik medeniyetlerde ve Orta Çağ boyunca inşaat, tarım araçları, silahlar ve sanat eserleri gibi çeşitli alanlarda kullanılmaya devam etti. Roma İmparatorluğu döneminde özellikle bakır borular ve su sistemleri inşasında yaygın olarak kullanıldı.

· Sanayi Devrimi ve Sonrası (18. ve 19. Yüzyıl): Sanayi Devrimi ile birlikte bakır, makine yapımında, demiryolu ve telgraf hatlarının inşasında önemli bir rol oynadı. Elektrik iletkenliği özellikleri nedeniyle bakır, elektrik ve elektronik endüstrisinde de kritik bir malzeme haline geldi.

Günümüzde de bakır, tüm ihtiyaçlarımızda vazgeçilmez bir element olmaya devam etmektedir.

Bakırın Üretimi ve İşlenmesi Nasıl Yapılır?

Bakırın işlenmesi farklı aşamalardan oluşur. Bakır madenlerinin konsantrasyonlarının arttırılması için flotasyon yapılır. Flotasyon, bakırın diğer minerallerden ayrılması için kullanılan bir işlemdir.

Bakırın işlenmesinde kullanılan temel yöntemlerden biri, döküm işlemidir. Bu işlem, eritilmiş bakırın kalıplara dökülmesini ve soğutulmasını içerir. Bakır dökümü, farklı şekil ve boyutlarda parçaların üretilmesinde kullanılabilir. Döküm işlemi ayrıca bakır alaşımlarının üretiminde de kullanılmaktadır.

Bakırın haddeleme işlemi, bakırın ince levhalar haline getirilmesinde kullanılan bir işlemdir. Bu işlemde, bakır blokları preslenerek ince bir levha haline getirilir. Haddeleme işlemi, bakırın tel, boru, levha ve diğer ince metal formlarının üretiminde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Kaynak yapma işlemi, bakırın farklı parçaların birleştirilmesinde kullanılan bir diğer işlemdir. Bu işlem, bakırın birleştirilmesi için özel bir kaynak telleri ve kaynak makineleri kullanılır. Bu yöntem, bakır boru, çatı kaplama ve diğer bakır ürünlerinin üretiminde kullanılır.

Lehimleme işlemi, bakırın parçalarının birleştirilmesi için bir diğer yöntemdir. Bu yöntem, özel bir lehim malzemesi ve lehim makinesi kullanılarak gerçekleştirilir. Bakır lehimleme işlemi, bakır kaplama, bakır tel ve diğer ince metal formlarının üretiminde kullanılır.

Bakır Rezervleri

Bakırın dünya genelindeki toplam rezervi, 2022 yılı itibarıyla 890 milyon ton olarak tahmin edilmektedir. En yüksek bakır rezervine sahip ülkeler sırasıyla Şili, Avustralya ve Peru‘dur. Türkiye‘de ise bakır rezervleri toplamda 1700 ton olarak belirlenmiştir.

Global bakır üretiminin 2023 yılı sonunda %4,8 artışla(yıl bazında) 22,6 milyon tona ulaşması bekleniyor.

Türkiye’de Hangi Bölgelerde Bakır Çıkartılır?

Türkiye’de bakır madenleri Artvin’de Murgul, Kastamonu’da Küre, Elazığ’da Ergani ve Maden, Rize’de ise Çayeli bölgelerinde bulunmaktadır. Bakır madeni Elazığ ilinde Maden ve Ergani, Artvin ilinde Murgul ve Samsun’un Karadeniz bakır işletmelerinde işlenmektedir. Günümüzde Türkiye’nin ihtiyacı olan bakırın yüzde yirmisi ülkemizden çıkarılmaktadır.

Bakırın Fiyatı Nedir?

Bakırın fiyatı, 2023 yıl sonu piyasa koşullarına ve arz-talep dengesine göre değişkenlik göstermektedir. Bakırın fiyatı, Investing.com’a göre 3,8915 USD/lb (yaklaşık 115 TL) seviyesinde işlem görmektedir.

Bakırın Özellikleri

Bakır Resimleri

Görkemli bakırın çeşitli resimleri.