Zirkon taşı, sentetik bir taş değildir ve aslında ana elementi zirkonyum olan bir doğal taştır. Halk arasında sahte taş, sentetik veya pırlantanın sahtesi gibi yanlış bir algıya sahip olabilir. Ancak gerçekte zirkon, yarı değerli taşlar arasında yer alır ve birçok renkte bulunabilir.
Zirkon Zr(SiO4), antik çağlardan beri bilinmekte olup, çeşitli isimler altında bilinmiştir. Bugünkü adı muhtemelen Farsça’dan (“altın rengi“) türetilmiştir. Yüksek kırılma indisine ve güçlü dağılıma sahip olduğundan, büyük parlaklık ve yoğun ateşe sahiptir.
Optik özelliklerde en yüksek değerlere sahip olanlar yüksek zirkonlar olarak adlandırılır, en düşük değerlere sahip olanlar ise düşük zirkonlardır. Aralarında orta zirkonlar bulunmaktadır.
Zirkon Taşının Özellikleri
Renkler: Zirkon taşı, asıl rengi renksiz (şeffaf) olmakla birlikte gri, mavi, kırmızı, pembe, turuncu, sarı, kahverengi ve yeşil renklerde de bulunabilir. Mavi ve yeşil renkli zirkon taşlarına bazen “starlight”, sarımsı ve şeffaf olanlara ise “jargon” adı verilir.
Sertlik: Mohs cetveline göre 7,5 olarak belirlenmiştir. Elmas kadar dayanıklı ve sert bir yapıya sahiptir.
Rezervler: Dünya üzerindeki rezervlerinin büyük bir kısmı Avustralya’dan çıkarılmaktadır. Avustralya, piyasadaki zirkonların %40’ını temsil eder.
Eski Element: Zirkon taşı, dünya üzerindeki en eski element yapısına sahip olduğu düşünülmektedir. 4,4 milyar yıl öncesine ait olan küçük kristal parçası, bilim insanları tarafından yapılan testler sonucu yer kabuğunun en eski parçası olarak belirlenmiştir.
Zirkon taşı, takı dünyasında da oldukça fazla kullanılır ve antik çağlardan günümüze kadar değerini korumuştur.
Özellikle Avustralya’da bol miktarda bulunan bu taş, doğal güzellikleriyle büyüler.
Temizliği kolaydır; nemli bir bezle silmek veya akan suda yıkamak yeterlidir. Ancak kimyasal temizleyicilerden kaçınılmalıdır.
Diğer Özellikleri
| Formül | Zr(SiO4) |
| Yapısal | Zirkonyum |
| Renk | Renksiz, sarı, gri, kızıl-kahverengi, yeşil, kahverengi, siyah |
| Parlaklık | Admantin, cam gibi, yağlı |
| Sertlik | 7½ |
| Özgül Ağırlık | 4.6 – 4.7 |
| Kristal Sistemi | Dörtgen |
| Üye | Zirkon Grubu |
| Ad | Zirkon’un ilk bahsi Abraham Gottlob Werner’ın (1780) Axel F. Cronstedt’in eserinin çevirisindedir. Werner, “zirkon”u “sargone” veya “jargon” için alternatif bir yazım olarak değerlendirmiştir. Bu isimler, Orta Çağ Fransızcası, İtalyanca ve İspanyolca’dan türemiş olup, eski Fransızca “jagonce”ye kadar izlenebilir. Terimin kökeni belirsizdir, ancak muhtemelen orta çağ Süryanicesindeki benzer bir değerli taş olan “yaqūndā” ile ilgilidir. Alman bilim adamları, Klaproth, Emmerling ve diğerleri, “zirkon”u bilimsel literatürde tercih edilen yazım olarak benimsemişlerdir. Hauy (1801) Traité de minéralogie eserinde aynı şekilde “zirkon” adını kullanmıştır. Zirkonun Arapça ve Farsça “azargun” ile ortak olarak anılması, etimolojik kanıt olmaksızın modern bir olguya dayanmaktadır. |
Zirkon Resimleri
